Мирзиеев 2023 жылы жиналған мақта мен дәнді дақылдарды рекордтық деп атады
2023 жылы Өзбекстанда алғаш рет 3,7 млн тонна мақта мен 8 млн тонна астық жиналды. Бұл туралы 12 ақпанда өткен кеңесте ел президенті Шавкат Мирзиеев мәлімдеді, деп Janalyq.Asia хабарлайды оның баспасөз қызметіне сілтеме жасап.
«Мұндай сандар біздің соңғы тарихымызда ешқашан болған емес», — дейді Мемлекет басшысы оның баспасөз хатшысы Шерзод Асадов.
«Соңғы тарих» деген нақты қандай кезеңді білдіретіні нақтыланбаған. Сонымен қатар, Өзбекстанда жиналған 3,7 миллион тоннадан астам мақта туралы хабарланды, мысалы, 2007 жылы, ал 2014 жылы 8 миллион тоннадан астам астық жиналды.
Жиналыс ауыл шаруашылығындағы өнімділікті арттыру, өзіндік құнын төмендету және суды үнемдеу мәселелеріне, сондай-ақ болашаққа арналған жоспарларға арналды.
Президент, атап айтқанда, Өзбекстандағы бір гектардан орташа өнімділік алдыңғы қатарлы елдерге қарағанда төмен екенін, тыңайтқыштар, Отын және су екі есе көп пайдаланылатынын атап өтті. Мирзиеевтің пікірінше, өндірушілер жоғары өнімді тұқым әкеліп, фермерлерді жаңа агротехнологияларға үйрету арқылы мақта өнімділігін 50 центнерге, ал дәнді дақылдарды гектарына 100 центнерге дейін арттыра алады.
Кеңесте ауыл шаруашылығының түрлі салаларын қолдау шаралары айқындалды. Мысалы:
ЕО астық шаруашылығында мақта шаруашылығында қолданылатын фермерлерге тікелей жеңілдікті кредиттер берудің ұқсас жүйесі енгізілетін болады. Мемлекеттік ресурстар үшін сатып алынған бидайды тасымалдау және сақтау шығындары толығымен бюджеттен жабылатын болады;
👉 халық арасында жемістер мен көкөністерді өндіру мен экспорттау көлемін ұлғайту үшін бөлінген 200 мың гектарға қосымша 60 мың гектар жер бөлінеді. Жеңілдікті кредиттер, қажетті техниканы лизингке 10 жылға дейінгі мерзімге беру, мотокультиваторлар мен шағын тракторларды әкелу кезінде кедендік жеңілдікті 3 жылға ұзарту көзделген;
👉 мал шаруашылықтарына айналым қаражатына 1 трлн сома (80 млн доллардан астам) жеңілдікті кредит бөлінеді;
👉 Жібек шаруашылығы Вьетнам мен Қытайдың тәжірибесіне сүйене отырып, өнеркәсіптік жолмен дамиды, торлы тұт плантациялары құрылады. Жібек шаруашылығы институтында екі Жібек шаруашылығы станциясы іске қосылады. Ағымдағы жылы кокондардың құны 25% — ға ұлғаяды, халыққа кокондарды дайындауға субсидиялар беріледі, кокон өндірушілерді табыс салығынан босатады.
2025 жылдан бастап кокон бағасын мемлекеттік реттеу жойылады, кластерлерге енді белгілі бір аудандар мен фермерлер бекітілмейді. Кокондар фермер мен кластер арасындағы келісім негізінде немесе биржа арқылы еркін бағамен сатылады.
Ағымдағы жылы ауыл шаруашылығында иностран 655 млн шетелдік инвестицияны игеру жоспарлануда. Импортты алмастыратын азық-түлік өнімдерінің 25 түрін шығару бойынша 342 жоба іске асырылуда.
Өзбекстан кәсіпорындарында әлемдік брендтерге тапсырыс беретін сорсингтік компаниялардың қызметтеріне жұмсалатын шығыстардың 50% — ы жабылатын болады. Әрбір тартылған бренд үшін 500 млн сумға дейін (40 мың доллардан астам) субсидия бөлінетін болады. Өнімді сомаға экспорттайтын кәсіпкерлерге қосылған құн салығы (ҚҚС) қайтарылады.
Жиналыста 2023 жылы саладағы өндіріс 4,1% — ға өсіп, 426 трлн сумды (34 миллиард доллардан астам) құрағаны атап өтілді. Экспорт шамамен 2 млрд. долларға жетті. Өзбекстанда тағы 152 мың гектар бақ пен жүзімдіктер құрылды, 185 мың тонна жемістер мен көкөністерді, 31 мың тонна ет пен 485 мың тонна сүтті өңдеу қуаты іске қосылды.
